De Vermaning
De Vermaning ligt verscholen achter de huizen van Diek in een weelderige tuin. Als toevallige passant zie je er niks van. En zelfs als je het tuinpad oploopt is nauwelijks te zien dat het een kerkje is. Van buiten ziet het er meer uit als een boerenschuur. Je aandacht wordt eerder getrokken door de fraaie tuin en de beelden van Neptunus en Ceres.
De tuin is een wilde weelde van (inheemse) bloemen en planten, vooral niet te aangeharkt. Er wordt gestreefd naar een ‘georganiseerde chaos’. Een oase van rust voor ieder die daar gebruik van wil maken.
Het gebouwtje dateert uit 1660 en was eeuwenlang de plek van samenkomst voor de doopsgezinden in Den Hoorn. Daarom heet het ook ‘Vermaning’; dat is nu eenmaal de naam die de doopsgezinden aan hun kerkjes gaven.
De laatste dertig jaar van zijn leven was De Vermaning het atelier van de schilder Henk Noorlander (1948-2020). ‘Wereldberoemd op Texel’, zoals hij zelf placht te zeggen. Het kerkje was niet zomaar een atelier, het was zijn leven: ‘De plek waar ik het gelukkigst ben geweest’.
Sinds zijn dood zet zijn weduwe Nettie van de Brake het atelier voort ‘in zijn geest’. Er werken nu andere schilders, er zijn nog steeds tentoonstellingen te zien, en er treden regelmatig zangers en muzikanten op. Ook is er ruimte voor workshops, lezingen, cabaret en toneel.
Gebouw en tuin zijn gratis open voor publiek, dagelijks 11-16 uur (‘tenzij ik dicht ben’).
Er is altijd een tentoonstelling in het gebouw, die regelmatig wisselt. Er staat een piano, waarop mag worden gespeeld, en er is een tafel met tekenspullen. In de koelkast vindt u een drankje naar keuze (geld in het bakje svp).
Voor de liefhebber is er boven een boekenkast met een ruime collectie kunstboeken om heerlijk bij weg te dromen.
Met grote regelmaat zijn er muziekoptredens in diverse genres.
Ook is er een aanbod aan workshops, lezingen, toneel of anderszins.
Laat je door het aanbod verrassen
Historie
Deze Vermaning is in 1660 ‘getimmert’ als preekhuys van de ‘Waterlanse Menno Gesindheyt’. Het is een goed voorbeeld van een eenvoudig schuur- of schuilkerkje, ‘verscholen’ achter de huizen; geen klok, geen toren, geen gebrand-schilderde ramen. Wel was er een orgel, overgenomen van de kerk in De Waal voor 500 gulden; later doorverkocht naar de Wieringermeer.
Oorspronkelijk zaten vrouwen en kinderen in het midden op stoelen en de mannen in banken er omheen. Dit ter bescherming bij een eventuele inval. Het avondmaal geschiedde bij ronddeling.
In 1771-1772 wordt De Vermaning verbouwd. De preekstoel verhuist van de westmuur naar de huidige plek en er komt verlichting, zowel binnen als buiten.
De Vermaning is in de 18e eeuw een proeftuin voor jonge 'leraren'. Lees hierover in de uitgave die is samengesteld door Nettie van de Brake t.b.v. Den Hoorn viert ‘Texel 600 jaar Stad’, 30 mei – 27 juni 2015.
Van 1976– 1987 is het Scheepvaartmuseum gevestigd in de Vermaning.
Het ontstond in 1976 uit een samenwerking tussen de gemeente en de Stichting Texelse Musea met als doel de schilderijen- en prentencollectie Baumann-Verburg te huisvesten. Een collectie die aan de gemeente was nagelaten en waarvoor men niet meteen een locatie wist te vinden. Ook de Vermaning kon slechts een deel van de collectie tonen. Al snel na de opening van het Maritiem Museum in Oudeschild werd gesproken over verhuizing en op 13 mei 1987 sloot het museum in de Vermaning haar deuren.
Van 1991-2020 heeft schilder Henk Noorlander zijn atelier in De Vermaning, op een steenworp afstand van zijn woning. Klik hier voor zijn verhaal.
Na zijn overlijden werd De Vermaning een schuilplaats voor de kunsten onder de bezielende vleugels van Nettie.
